از زمان تاسیس بازینامه تا به الان، همواره علاقه‌مند بودیم تا این رسانه به نوعی تریبونی آزاد برای تمامی فعالین بازی و بازی‌سازی باشد. از سوی دیگر ما نیز تلاش کردیم تا دغدغه‌ها را بررسی کنیم و به آن‌ها بپردازیم.
یکی از دغدغه‌های اخیر بازی‌سازها بحث مجوز و ممیزی‌هایی است که روی بازی‌هایشان اعمال شده است. به همین‌خاطر با معاون نظارت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای مصاحبه‌ای ترتیب دادیم و به همین موضوع پرداختیم. پاسخ‌های آقای منصوری، معاون نظارت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای سبب شد تا بازی‌سازها صحبت‌های مختلفی کنند و نسبت به اتفاقات اخیر جبهه بگیرند. آن‌ها بر این باور هستند که این سخت‌گیری‌ها و پروسه‌هایی که اخیرا رقم خورده به بازی‌سازی ایران آسیب جدی وارد می‌کند. در ادامه شاهد آن بودیم که برخی بازی‌سازها با رسانه‌های مختلفی گفت‌وگو کردند و به همین موضوع پرداختند.
حال احسان طاهری، از فعالین بازی و بازی‌سازی اخیرا یادداشتی نوشته و برای مجله بازینامه ارسال کرده است که به موضوعات اخیر اشاره دارد. در ادامه عین یادداشت ایشان را مشاهده می‌فرمایید.
بازی‌های رایانه‌ای از پولسازترین و مطرح‌ترین صنایع روز دنیا با گردش مالی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال با بیش از ۲.۵ میلیارد نفرمخاطب است که سهم ایران از این بازار بسیار ناچیز و نزدیک به هیچ است. با تمام مشکلاتی که بازی‌سازی در ایران با خود به همراه دارد به نظر می‌رسد مصائب جدیدی نیز از طرف نهادهای دولتی به سایرسختی‌های بازی‌سازان به‌صورت روزمره اضافه می‌شود. بنده به عنوان عضو کوچک جامعه بازی‌سازی، مدرس در حوزه بازی‌سازی با سابقه همکاری نزدیک با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، دغدغه‌هایی در این خصوص دارم که لازم دانستم دراین متن به برخی از آن‌ها به‌صورت مختصر اشاره کنم.
بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای بر اساس مصوبه ۵۴۸ شورای انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۵ بنیانگذاری شده و از سال ۱۳۹۰ کلیه امور بازی‌سازی ایران به آن واگذار گردید که دو دوره قبلی با مدیریت دکتر بهروز مینایی و حسن کریمی و مدیریت فعلی به ریاست سید صادق پژمان مشغول به فعالیت است.
این بنیاد از بدو تاسیس با فرازها و فرودهای متعددی در زمینه سامان دادن و حمایت از صنعت بازی های ویدیویی روبرو بوده که کلیت عملکرد آن را نمی‌توان به دو دسته خوب یا بد تقسیم کرد. ازدید این جانب از بزرگترین مشکلات در عملکرد بنیاد این است که در اساسنامه مجموعه‌ای از وظایف حمایتی آموزشی و نظارتی پیش بینی شده که به نظر می‌رسد متاسفانه این روزها این نهاد عاجز از اجرای مفاد حمایتی، تمام توان خود را برتصویب و اجرای قوانین نظارتی یا بهتر بگویم ممیزی متمرکز کرده است.
در شرایطی که بازی‌سازی در ایران به دلیل تحریم‌ها ( عدم توانایی به ارتباط مالی با بازارهای بین المللی، گران شدن تجهیزات سخت افزاری، نرم افزاری و…) به سختترین وضعیت خود رسیده و بیش ازهر زمان نیازمند حمایت و پشتیبانی است به نظر می‌رسد بنیاد درحال ایفای نقش به عنوان استخوان لای زخم است.
در مصاحبه‌ای که مدتی پیش با معاونت نظارت بنیاد «عقیل منصوری» مطرح شد، علت وضع قوانین سختگیرانه در مورد پوشش شخصیت‌ها و محتوای گرافیکی بازی‌ها برای اخذ مجوز مطرح شد که ایشان در پاسخ فرمودند: این تصمیمات از طرف من به تنهایی نبوده و با همفکری جمعی، مشتمل بر مدیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و… این تصمیمات اتخاذ شده!
اولین چیزی که از این پاسخ به ذهن متبادر می شود این است که بازی‌سازان کجای این جلساتند؟ برای من این جواب نشانه جدایی کامل مدیران حوزه بازی سازی از بدنه فعال و سازندگان بازی است، قطعا یکی از درخواست‌های فعالین بازی سازی، داشتن نمایندگان آشنا به مشکلات و مصائب بازی سازان است در حالی که به نظر می‌رسد مدیران فعلی کمترین آشنایی به آن‌ها را ندارند. حداقل انتظاری که از مدیران بنیاد می‌رود نمایندگی از جامعه بازی‌سازی برای چانه‌زنی در مراکز دولتی است، در حالی که در روند فعلی، مدیران بنیاد به نمایندگان دولتی، جهت چانه زنی یا بهتر بگویم مرعوب کردن بازی سازان بدل شده‌اند. البته سویه دیگر تیغ انتقاد هم باید به سمت ما باشد که با کوتاهی و عدم پیگیری در جهت ایجاد یک صنف قانونی بازی‌سازی و نداشتن نمایده رسمی از طرف جامعه (صنف) بازی‌سازان در جلساتی که مدیران بنیاد تشکیل می‌دهند باعث شدیم که آقایان هر دیگی که برای ما بار می‌گذارند را نوش جان کنیم.
در جایی دیگر از مصاحبه جناب منصوری در خصوص سلیقه‌ای بودن ممیزی‌ها، می‌فرمایند: البته قوانین در این خصوص مشخصند و امر سلیقه‌ای در میان نیست، درحالی که بنده به عنوان فعال در عرصه سینما، انیمیشن و بازی‌سازی از سال ۱۳۸۱ تاکنون می‌گویم هیچ قانون شفاف، مشخصی و ثابتی در این خصوص وجود ندارد، قوانین این چنینی کاملا بنا به نظر افراد بوده و با آمدن یا رفتن مدیران مختلف کاملا دستخوش تغییر می‌شوند. در این جا لازم می‌بینم به یکی از تجربیات کاری‌ام در فیلم‌سازی انیمیشن برای صدا و سیما اشاره کنم. سال ۱۳۹۴ پروژه بازمانده برای کارگردانی به من پیشنهاد شد که قبلا فیلمی به همین نام به کارگردانی مرحوم صیف الله داد نیز ساخته شده بود. برای شروع نامه‌ای از سازمان صدا و سیما به دست تهیه کننده و من رسید که شامل مجموعه قوانین و ممیزی‌ها در پروژه بود. درکمال تعجب و برخلاف اسم و توقعی که از کلمه ممیزی داشتیم شاهد قوانینی بودیم که ساخت کار را سهل‌تر و باور پذیرتر می‌کرد. نمونه‌هایی از قبیل این که، با توجه به انیمیشن و غیر واقعی بودن شخصیت‌های داستان رفتارهایی مانند بغل کردن و دست زدن محارم به یک دیگرمانند زن و شوهر یا مادر و فرزند و… بلا مانع است، بی حجاب بودن شخصیت‌های زن مسلمان در خانه بلا مانع است، بی حجاب بودن شخصیت‌های غیرمسلمان در خارج از خانه بلا مانع است و مثال‌هایی از این دست. این در حالیست که بنده معتقدم سازمان صدا و سیما سختترین قوانین را در موضوع ممیزی دارد، یا در فیلم‌های سینمایی وقتی لوکیشن فیلم در یک کشور خارجی باشد هنرپیشه‌های خارجی فیلم مقید به رعایت حجاب نیستند که این امر در سینمای ایران پذیرفته شده است و بسیار مثال‌ها و موارد دیگر.
این مشکلات بارها در محافل مختلف سینمایی مانند خانه سینما و… با حضور دست اندرکاران این صنعت به اشکال مختلف مطرح شده، مسائلی از قبیل پوشش زن‌ها درفضای داخلی خانه که با فضای بیرونی هیچ تفاوتی ندارد و اموری از این دست که موجب غیر واقعی شدن فیلم‌ها شده وبه همین دلیل (حس غیر واقعی) فیلم‌های ایرانی با دست و بال‌های بسته، یارای رقابت با فیلم‌های خارجی را ندارند، البته در این خصوص تصمیم در وزارت فرهنگ و ارشاد بر این است که فیلم‌های خارجی جهت حمایت از فیلم‌سازان داخلی، اکران عمومی نشوند.
حال سوال من از مدیران و مسئولان بنیاد این است که برای شخصیت‌های غیرواقعی در دنیای خیالی بازی‌های کامپیوتری تا کجا و به چه شکلی محدودیت در نظر گرفته‌اند؟ یا اگر به صورت مصداقی بخواهم بپرسم در صورتی که در یک بازی شخصیت زنی فرانسوی داشته باشیم با مقوله حضور این زن در بازی چگونه برخورد می‌شود؟ اصولا قوانین را به چه منظور و چه کسانی وضع می‌کنند، پیشبرنده یا بازدارنده؟ آیا نباید وضع قوانین مناسب، کمکی به وضعیت صنفی بازی‌سازان در این فضای سخت تحریم و رقابت دشوار با بازی‌های خارجی کند؟ و آخرین سوال من از مدیران محترم بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای این است که به غیر از برقرار کردن مجوز جهت کند کردن تولید بازی و حذف یک شبه بازی‌ها و ویدیوهای بازی از سایت‌های مربوطه برای بهتر کردن حال بازی‌سازان تا کنون چه کرده‌اند؟
احسان طاهری
